Co ma wspólnego akromegalia z postacią filmu? Czy Shrek istniał na prawdę?

Każdy z nas zna film animowany Shrek. Wygląd głównej postaci, sympatycznego ogra został zaczerpnięty od prawdziwego człowieka. Był nim francuski zapaśnik Maurice Tillet. Nazywany inaczej Francuskim Aniołem. Jako dziecko wyglądał zupełnie normalnie. W okresie nastoletnim wykryto u niego akromegalię. Poważna choroba zdeformowała jego wygląd, który wzbudził zainteresowanie. Tillet wykazywał się ogromna siłą, dzięki czemu brał udział w zawodach wrestlingu. Przy wzroście 170cm, jego waga wynosiła 130kg.

(zdjęcia pochodzą z internetu)

AKROMEGALIA

Przyczyną choroby jest nadmiernie wydzielany hormon wzrostu w organizmie. Dolegliwość występuje u dorosłych, u których proces wzrostu kości się zakończył. Wykryty u dzieci natomiast prowadzi do tzw. gigantyzmu (nadmiernego wzrostu ciała).

Gigantyzm rożni się od akromegalii tym, że wzmożony wzrost obejmuje kości długie.

Hormon wzrostu (somatotropina) jest wytwarzana przez przysadkę mózgową. Mierząca zaledwie 1cm przysadka odpowiada za wygląd zewnętrzny i prawidłowy rozrost poszczególnych części ciała. U dzieci somatotropina wpływa na prawidłowe wzrastanie, a u dorosłych oddziałuje na metabolizm w organizmie, czynność kości i mięśni.

Główną przyczyną nadmiernego wydzielania hormonu wzrostu (GH) są gruczolaki przysadki. Wyróżniamy dwa rodzaje guzów: mikrogruczolak (średnica mniejsza niż 10mm) i makrogruczolak(średnica powyżej 10mm). 

Objawy

Głównymi objawami akromegalii są powiększone dłonie, stopy, zmiana rysów twarzy przez rozrost czaszki i żuchwy, powiększenie języka, zaburzenia widzenia, bóle głowy, wzmożona potliwość, powiększenie serca, upośledzenie dróg oddechowych, nadmierne owłosienie, zmiana barwy głosu, cukrzyca, bóle kości i stawów.

Niespecyficzne objawy rozwijają się bardzo powoli, przez co są mylone z innymi chorobami. Dlatego konieczność kupowania większego obuwia, brak możliwości założenia pierścionka, zmiana rysów twarzy to objawy, które nie można lekceważyć.

Leczenie

W razie pojawienia się objawów niezwłoczna jest interwencja lekarza endokrynologa (specjalisty w dziedzinie gruczołów wydzielania wewnętrznego i hormonów).  Zgodnie z jego wskazówkami odbywa się leczenie m.in badania krwi, rezonans magnetyczny, tomografię komputerową. Podstawą zwalczania guza przysadki są leki obniżające stężenie hormonu wzrostu, a często też jest to zabieg operacyjny.

Czytaj dalej

S, P, T, W, czyli literki na karetkach pogotowia.

Ambulans, karetka pogotowia ratunkowego, sanitarka to środek transportu przeznaczony do udzielania pomocy, przewozu chorych, rannych z miejsca zdarzenia do szpitala, często też używany do transportów medycznych i międzyszpitalnych.

Twórcą pierwszego ambulansu był Dominique- Jean Larrey → lekarz wojskowy, który udzielał pomocy rannym żołnierzom i przygotowywał ich ewakuacje z pola bitwy.

W Warszawie pierwsze konne ambulanse pojawiły się w 1812r, a te wyposażone w sprzęt medyczny w  latach 60 XXw.

Oznaczenia na karetkach pogotowia:

Parę lat temu, jeśli zwróciliście uwagę na karetkach mogliście zauważyć literki takie jak: R, W, P, N, K. W 2010 roku zgodnie z ustawą o Państwowym Ratownictwie Medycznym utworzono nowy podział:

• specjalistyczne (S)- załoga składa się z trzech osób, w której skład wchodzi przynajmniej jeden lekarz. 
• podstawowe (P)- w ambulansie znajdują się co najmniej dwie osoby będące ratownikami medycznymi lub pielęgniarkami systemu, bez lekarza.
• transportowe (T)- używane do transportu osób, którzy nie wymagają intensywnego nadzoru lub transportu mi.n krwi. W skład zespołu wchodzi kierowca i ratownik.
• neonatologiczna(N)- przeznaczona dla noworodków i małych dzieci (do 1 r.ż); razem z kierowcą znajduje się w niej lekarz i ratownik medyczny.
• weterynaryjne (W)- czasem uprzywilejowane używane do udzielania pomocy oraz przewozu zwierząt do lecznicy weterynaryjnej. Najczęściej występują w kolorach żółty w czerwone paski, a z tyłu niebieski.

Jeśli, żadna z osób znajdujących się w powyższych karetkach nie ma uprawnień prowadzenia pojazdu, czwarta osobą może być kierowca.

Na ulicach możemy również zaobserwować karetki POZ (podstawowa opieka zdrowotna) lub NPL (nocna pomoc lekarska). Takie karetki jeżdżą najczęściej wykonując wizyty domowe lekarza rodzinnego w przypadku, gdy pacjent nie może samodzielnie dostać się do przychodni, a jego stan nie zagraża życiu.  Karetki NPL  natomiast jeżdżą, jak sama nazwa wskazuje w nocy, w dni powszednie lub całodobowo w święta i dni wolne od pracy.

Wyposażenie karetki:

Podstawowe akcesoria karetki to: nosze, krzesełko kardiologiczne, deska ortopedyczna, kamizelka Kendricka i inny sprzęt transportowy. Ambulans jest również wyposażony w zestaw leków ratujących życie. Istnieje możliwość podania tlenu z butli. W karetkach specjalistycznych znajdują się respirator i defibrylator. Dodatkowo pojazdy przewożące noworodki  musi mieć w środku inkubator transportowy.

Czytaj dalej

Ciśnienie tętnicze krwi- wszystko o czym musisz wiedzieć.

Ciśnienie tętnicze krwi to siła z jaką przepływający strumień krwi uderza w ściany naczyń krwionośnych. Trzeba pamiętać również, że ciśnienie krwi w tętnicach jest zmienne. Oznacza to, że zmienia się pulsacyjnie w czasie cyklu pracy serca. Wzrasta podczas skurczu serca (ciśnienie skurczowe) oraz obniża się przy rozkurczu (ciśnienie rozkurczowe).

Ciśnienie tętnicze krwi zależy od:

- siły skurczu serca,

- ilości krążącej krwi,

- oporu wytwarzanego przez naczynia,

- aktywności fizycznej pacjenta,

- pory dnia (rano ciśnienie jest zawsze wyższe).

Czynniki powodujące obniżenie ciśnienia tętniczego krwi:

- wysoka temperatura otoczenia,

- spożywanie posiłku przed pomiarem,

-wahania ciśnienia atmosferycznego,

-odwodnienie.

Czynniki, które powodują wzrost ciśnienia:

- wysiłek przed pomiarem

- stany emocjonalne, 

- spożywanie kawy, nikotyny  

- uszkodzenie mięśnia lewej komory serca,

- zaburzenie rytmu serca,

- odwodnienie.

Pomiar ciśnienia tętniczego krwi wykonujemy po spoczynku, w pozycji siedzącej lub leżącej, na opartym przedramieniu.

Normy i klasyfikacja wyników pomiaru ciśnienia tętniczego:

120/80 mmHg →optymalne ciśnienie,

120–129/80-84 mmHg →normalne ciśnienie, 

130–139/85-89 mmHg →prawidłowe wysokie ciśnienie, 

140-159/90-99 mmHg →łagodne nadciśnienie, 

160-179/100-109 mmHg →umiarkowane nadciśnienie, 

180/110 mmHg i powyżej →ostre nadciśnienie.

Domowe sposoby na obniżenie ciśnienia ↓

- codziennie spaceruj 30 min,

- ogranicz w swojej diecie sól,

- spożywaj czosnek, nasiona lnu,

- pij sok z buraka, czarnej porzeczki, aronii,

- pij herbaty z ziół (dziurawiec, głóg, lipa),

- miej pod ręką gorzką czekoladę,

- ubogać dietę w potas (banan, grejpfrut, awokado, rodzynki),

- zrezygnuj z palenia papierosów.

.

Domowe sposoby na podwyższenie ciśnienia ↑

- pij 2-3 l wody dziennie, pij kawę,

- pij herbaty z ziół (lawendy ,lubczyku, tymianku, majeranku, mięty),

- spożywaj produkty z pełnego ziarna (kasze, makaron, pełnoziarniste pieczywo),

- stosuj w swojej diecie ostre przyprawy,

- korzystaj z naprzemiennego prysznica (chłodny, zimny),

- jedz warzywa i owoce bogate w wodę (pomidory, ogórki, jabłka, melony,śliwki).

Czytaj dalej